Przyjęcie przez polski rząd projektu ustawy o ochronie sygnalistów w dniu 2 kwietnia stanowi kamień milowy na drodze do dostosowania krajowego porządku prawnego do standardów i wymogów Unii Europejskiej. W niniejszym artykule przyjrzymy się bliżej, jakie znaczenie ma nowa ustawa dla przyszłości etycznej kultury organizacyjnej w Polsce, jakie korzyści niesie ze sobą jej wprowadzenie oraz przed jakimi wyzwaniami stoją polskie firmy i instytucje w zakresie jej implementacji.
Sygnalista aplikacja – sprawdź nasze rozwiązanie.
W dzisiejszym świecie, gdzie przejrzystość i odpowiedzialność stają się podstawą zaufania publicznego, rola sygnalistów – zgłaszających naruszenia prawne w miejscu pracy – zyskuje na znaczeniu. Ich działania niejednokrotnie ujawniają praktyki korupcyjne, nadużycia finansowe czy zagrożenia dla zdrowia publicznego i środowiska. W odpowiedzi na rosnące potrzeby ochrony tych, którzy postanawiają przeciwstawić się nieprawidłowościom, rządy na całym świecie, w tym Polska, wprowadzają nowe regulacje prawne.
Implementacja systemów ochrony sygnalistów w firmach i instytucjach nie jest jedynie kwestią etyczną, ale staje się wymogiem prawnym, szczególnie w kontekście dyrektyw Unii Europejskiej. Polska, podobnie jak inne państwa członkowskie UE, zobowiązana jest do wdrożenia przepisów dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1937 z 23 października 2019 roku w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii. Mimo upływu terminu na wdrożenie dyrektywy, co miało nastąpić do 17 grudnia 2021 roku, Polska nadal pracuje nad odpowiednimi regulacjami krajowymi (INFOR.PL).
Projekt ustawy o sygnalistach, nad którym pracuje polski ustawodawca, przewiduje między innymi obowiązek konsultacji procedur zgłoszeń wewnętrznych z związkami zawodowymi lub reprezentantami pracowników. Wprowadza również okres, w którym procedury te muszą zostać ustalone i wdrożone – wszystko w celu zapewnienia skutecznej ochrony sygnalistów oraz odpowiedniego traktowania zgłoszeń. Wśród nowych rozwiązań znajdują się również zasady dotyczące przechowywania danych i zadośćuczynienia za nieprawdziwe zgłoszenia (Whistlelink).
Wprowadzenie systemów ochrony sygnalistów przynosi organizacjom wiele korzyści, takich jak wzrost transparentności działania, zmniejszenie ryzyka nadużyć, a także budowanie zaufania wśród pracowników i klientów. Pozwala na wczesne wykrywanie potencjalnych problemów i ich rozwiązywanie zanim przerodzą się one w poważniejsze kryzysy. Ochrona sygnalistów wspiera również kulturę otwartości i uczciwości w organizacji (Fundequate).
Pomimo korzyści, implementacja systemów ochrony sygnalistów wiąże się również z wyzwaniami. Wymaga od organizacji nie tylko dostosowania polityk i procedur, ale także prowadzenia działań edukacyjnych i szkoleniowych dla pracowników, aby zapewnić zrozumienie i poparcie dla nowo wprowadzonych zasad (Fundequate).
Znaczenie ochrony sygnalistów jest nie do przecenienia, a odpowiednio zaprojektowane i wdrożone systemy mogą przynieść znaczące korzyści dla organizacji oraz społeczeństwa. Polska, mimo opóźnień, jest na drodze do wypełnienia zobowiązań wynikających z dyrektywy UE, co będzie miało znaczący wpływ na krajowy porządek prawny i praktykę działania zarówno instytucji publicznych, jak i prywatnych przedsiębiorstw.
Sprawdź nasz system Sygnalista365